Het begin
De meeste kinderen gaan, al dan niet gedwongen, aan de slag met een muziekinstrument. Je komt er dan achter of je het al dan leuk vindt en of je er aanleg voor hebt. Daar zitten natuurlijk direct al een paar valkuilen. Je gaat beginnen met muziek maken en dat klinkt natuurlijk voor geen meter. Je zou dan direct kunnen concluderen dat je er geen enkele aanleg voor hebt, terwijl je daar pas veel later achterkomt. Ook is het vaak niet direct leuk. Je moet de grootst mogelijke moeite doen om bijvoorbeeld een E akkoord te spelen en je krijgt er ook nog eens gigantische pijn van aan je vingers als ik gitaar even als voorbeeld neem. Het begin is dus wel echt een kwestie van doorzetten. Ik heb een keer in een interview met Sting gelezen dat het je ongeveer 10.000 uur kost om je een instrument eigen te maken. Ik kan me zomaar voorstellen dat dit klopt.
Leren spelen
Op latere leeftijd, als je hopelijk al wat geld verdiend hebt, kan je je een goed instrument veroorloven. Alles is relatief natuurlijk, want sommige mensen kopen gitaren van rond de 10.000 euro, maar voor 800 euro kan je echt al een prima akoestische gitaar kopen tegenwoordig. Merken als Blue Ridge maken echt prima gitaren voor een niet exorbitant hoge prijs. Ik heb zelf ooit bij Live Music in Arnhem een Furch gekocht tien jaar geleden en iedereen is er nog altijd van onder de indruk hoe goed dat ding klinkt. Normaal gesproken gaan ouders alleen geen 800 euro investeren omdat ze niet weten of hun kinderen de gitaar niet na twee dagen alweer in de kast zetten om stof te vergaren. Je leert dus meestal echt op een instapmodel gitaar spelen. Dat is ook niet erg, want als je daarop goed kunt klinken dan klink je waarschijnlijk waanzinnig goed als je echt een goed instrument in handen hebt.
Hoe ging het bij mij?
Bij ons thuis stond alleen een piano, dus daar ging ik op spelen. De piano stond in de werkkamer van mijn stiefmoeder, maar die was volledig doof, wat in dit specifieke geval echt een voordeel was. Ik vond piano spelen altijd moeilijk omdat je met twee handen los van elkaar iets aan het doen bent. Op een gitaar maakt een combinatie van wat je met je linker- en rechterhand doet samen wat je aan het spelen bent. Om het wat duidelijker uit te leggen: op piano zou je met je linkerhand tegelijkertijd een totaal ander liedje kunnen spelen dan met je rechterhand. Op een gitaar kan dat niet. Lang verhaal kort, een gitaar is voor mij uiteindelijk overzichtelijker gebleken dan een piano. Alleen was er een probleem, ik had geen gitaar! Een vriend van me op middelbare school had er meerdere en ik mocht er eentje lenen van hem die hij toch weinig gebuikte. Er was één probleem, hij was rechts en ik ben links. Rechtshandig spelen terwijl je linkshandig bent is echt een no go. Vergelijk het met de traditionele schoolmeester vroeger die zei dat iedereen maar met rechts moest leren schrijven. Het werkt gewoon niet. Omdat ik geen andere gitaar had, besloot ik de gitaar voor rechtshandigen gewoon om te draaien en ondersteboven te leren spelen.
Natuurlijk had ik wel een donkerbruin vermoeden dat het instrument eigenlijk gemaakt is om andersom vast te houden en dat er vast wel nadelen aan deze manier van spelen zouden zitten. Die nadelen bleken er te zijn. Met name met finger picking mis je de duim die fijn is om bas snaren te spelen. En het is intuïtief fijner om met de zwaartekracht mee te spelen met een plectrum. Ik zit van onder naar boven te strummen. Daar is prima mee te leven, alleen ziet het er wat minder stoer uit vrees ik. Na een paar jaar spelen op deze manier was ik past the point of no return. Toen ik 26 was heb ik het nog eens geprobeerd om de snaren toch om te draaien, maar daar raakte ik zo van in de war dat ik terug gegaan ben naar het ondersteboven spelen. Gelukkig zijn er ook voordelen van ondersteboven spelen. Je kunt bepaalde akkoorden spelen die een 'normaal mens' niet kan pakken. Door het omgekeerd aanslaan van de snaren klinkt het ook anders. Grappig genoeg heb ik daardoor best een herkenbaar geluid ontwikkeld. Last but not least kan je bij jamsessies altijd gewoon een gitaar voor rechtshandigen pakken en erop spelen. Een linkshandige gitaar kom je toch echt minder vaak tegen.
Ik probeer tegenwoordig vooral te profiteren van de voordelen en ik weet zeker dat ik al liedjes geschreven heb juist doordat ik ondersteboven speel. Neem bijvoorbeeld 'Long day in Amsterdam' van mijn tweede studioalbum Nomansland. Daar speel ik allemaal vreemde akkoorden op een gitaar die in open G stemming staat (D, G, D, G, B, D). Ik kwam overigens een keer de gitarist van The Black Crowes Rich Robinson tegen. De mensen die deze muziek niet goed kennen raad ik trouwens echt aan om er eens naar te gaan luisteren. Vooral het oudere werk is echt waanzinnig goed in mijn bescheiden mening. Ik vroeg hem wat voor stemmingen hij gebruikte. Hij vertelde me dat hij ook wel eens de hele gitaar op A en D stemde, dus D,A,D,A,A,D. Die had ik nog nooit gehoord, werkt best grappig. Keith Richards van de Stones stemde zijn gitaar vaak in open G stemming, maar dan haalde hij de lage E snaar eraf.
Optredens
Ik had in het jaar 2000 thuis een demo gemaakt van Let me entertain you van Robbie Williams. Hele nummer ongeveer E, G, A, E. Lekker makkelijk dus. Ik liet het horen aan Thijs Veltman die toen voor Oubaha Beheer (wat toen nog Ilyas Beheer heette) manager was voor Khalid Oubaha op de Korenmarkt. De demo was een schot in de roos, denk met name omdat hij dat liedje heel goed vond. Soms moet je dus een beetje mazzel hebben. Hij had een livemuziek concept bedacht bij Aspen Valley op de dinsdag en de zondagavond. We mochten zo lang spelen als we wilden en we mochten zoveel drinken als we wilden. Jaren later kwam ik erachter dat alcohol drinken en zingen echt een heel slechte combinatie is voor je stembanden. Hier ook de medische verklaring trouwens.
Gitaarduo
Ik was in die tijd al blij dat ik één persoon kon vinden om muziek mee te maken, laat staat dat ik wist hoe je een hele band bij elkaar sprokkelde. Toen ben ik dus begonnen met het optreden met akoestische duo's. Kwam erachter dat ik dit een heel fijne manier van optreden vond. Lekker flexibel, niet een busje vol spullen of eindeloze bandvergaderingen. Natuurlijk had ik niet kunnen voorzien toen dat ik dit zo lang zou blijven doen.
Kilometers maken
Eerst dus bij Aspen Valley, later ook bij Center Parcs en Landal GreenParks, mochten we komen optreden. Bij Center Parcs was het heel simpel. Je moest 4 x 50 minuten spelen en je moest niet zeiken. Je was gewoon één van de personeelsleden en zo moest je je ook gedragen. Als de manager je een extra uurtje door wilde laten spelen, dan vulde hij een briefje in en dan moest je weer 50 minuten langer spelen. En het kwam voor dat er meerdere verlengingen toegevoegd werden. Bij Landal was het in die tijd allemaal wat relaxter al. Maar sowieso moest je lang spelen. Het voordeel van lang spelen is dat je steeds beter wordt. Daar heb ik uiteindelijk wel veel aan gehad. Ik ben erin gerold doordat ik een demo opgestuurd heb naar een boekingsbureau dat toen zowel Center Parcs als Landal GreenParks deed.
ZZP-er
In 2006 besloot ik ZZP-er te worden. Kon ook eigenlijk niet anders, want de gages werden wat hoger en we konden eigenlijk niet meer met een 'Gageverklaring artiesten en beroepssporters' werken. Je had toen nog een zelfstandigenaftrek van bijna 10.000 euro per jaar. Dat wilde zeggen dat je de eerste 10.000 euro winst netto in je zak mocht houden die je bruto uit gefactureerd had. Je moest dan wel aan een jaarlijkse urennorm voldoen van ongeveer 1200. Gemiddeld moest je dus 0,3 uur per dag met muziek bezig zijn om eraan te voldoen. Mensen die je ergens binnen zien lopen bij een optreden en later weer weg zien lopen vergeten vaak dat je met een optreden wel 8 tot 10 uur kwijt bent inclusief op- en afbouw en reistijd. Daarnaast heb je ook je boekhouding, website beheer, marketing, repeteren, liedjes schrijven enzovoort. Alles bij elkaar voldeed (en voldoe) ik altijd nog aan die norm. De combinatie met een parttime baan in loondienst is overigens ook heel gunstig. In loondienst zit het grootste deel van je inkomen in het laagste belastingtarief en de zelfstandigenaftrek drukt je winst uit onderneming. Alles bij elkaar leidt dit tot een niet al te hoog belastbaar inkomen. Voor de mensen die nu afgehaakt zijn: je betaalt relatief weinig belasting. En als je later kinderen krijgt werkt een lager belastbaar inkomen ook weer door in het feit dat je je niet blauw betaalt aan bijvoorbeeld kinderopvang.
Covers om eigen projecten mee te financieren
Ik begon zelf door de jaren heen steeds meer eigen liedjes te schrijven. En heb in 2009 mijn eerste album 'Moving through the Night' uitgebracht (zie ook mijn Wikipedia pagina). Omdat ik ZZP-er was kon ik de kosten voor mijn studio projecten opvoeren als zakelijke lasten. Hiervoor verlaag je uiteraard je winst weer en betaal je minder belasting. Eigenlijk doe ik dat nog steeds. Ik verdien mijn geld met het spelen van covers en investeer dat in mijn eigen werk Bowe projecten. Dat format kan ik eigenlijk iedereen aanraden, al is het niet voor iedereen de beste optie. Sommige muzikanten weigeren bijvoorbeeld liedjes van anderen te spelen, of ze vinden het niet leuk. In dat geval zal je er ofwel veel bij moeten werken in loondienst, of je moet vrij succesvol zijn met eigen werk. Dat laatste is overigens niet heel gemakkelijk omdat er bij de huidige markt zonder CD verkoop en het streamen van muziek eigenlijk pas een verdienmodel is bij miljoenen streams. Je zult dan dus goedbetaalde optredens moeten doen om iets te verdienen en dat is met eigen werk een stuk lastiger dan bij covers.
Conclusie
Naast een bepaalde aanleg zijn doorzettingsvermogen en oefenen echt key! Ook moet je denk ik, zeker in het begin, alles aanpakken wat op je pad komt om kilometers te maken. Denk ook altijd aan wie je verder kunnen helpen. Als je mensen benadert, besteed dan ook veel aandacht aan de presentatie. Goed foto- en videomateriaal zijn essentieel. Zorg verder dat mensen overal waar je gespeeld hebt tevreden zijn. Dat doe je niet alleen door zo goed mogelijk te spelen, maar ook door netjes en aardig te zijn tegen de mensen die je spreekt op locatie. Arrogantie is sowieso een no go. Natuurlijk is het best bijzonder dat je muziek kunt maken, maar het maakt je in de basis niet specialer dan andere mensen.
Als je verder zorgt dat je je boekhouding goed op orde hebt en weet welke belastingvoordelen er zijn en welke kosten je zakelijk mag schrijven dan kan je leuke optredens doen en er ook nog iets aan verdienen.
Contact
https://www.instagram.com/boweshow
About the Author
